وقتي تهران از خود بيگانه شد/ پايتخت بي‌خاطره در «مردم‌شناسي جامعه تهران قديم»

كتاب مردم‌شناسي جامعه تهران قديم اثر علي بلوكباشي، دومين مجلد از مجموعه آثار «دكتر علي بلوكباشي» در زمينه مردم‌شناسي و فرهنگ عامه ايران است كه در 4 بخش «جامعه شهري تهران قديم»، «خانه و خانواده»، «سنت‌هاي خانوادگي» و «سنت‌هاي عروسي» تدوين شده است

محله‌های اعیان نشین تهران قدیم کجا‌ها بودند؟

تهران قدیم پر از داستان های گفته و ناگفته برای ما که بچه های نسل جدید هستیم و پر از خاطرات روزهای دور برای والدین و نسل های قبل تر از ما است. همانطور که می دانید، تهران این روزها به صورت بنیادی با تهران دهه های قبل، زمین تا آسمان فرق کرده است اما هنوز هم یاد و خاطره ی آن برای بزرگ تر های ما زنده و داستان هایش برای ما جذاب است.

ورود دستاوردهای نوین جهانی چگونه جامعه ایران اواخر عصر قاجار را دگرگون کرد

نخستین سال‌های سده چهاردهم خورشیدی را که با اواخر دوره حکومتگری قاجارها بر ایران همزمان می‌شود، روزگار دگرگونی‌های جدید اجتماعی در ایران می‌توان در نظر گرفت. ورود پدیده‌های تازه به جامعه ایران چهره فرهنگی و اجتماعی ایران به‌ویژه پایتخت را به‌عنوان مرکز این دگرگونی‌ها، دگرگون کرد.

سایه یک گذر / ساختار و کارکرد فرهنگی- اجتماعی محله‌ها در تاریخ معاصر ایران

«در مشرق‌زمین، آداب و رسوم کهن به سادگی ترک نمی‌شود». این سخن معنادار از هاینریش کارل بروگش، جهانگرد آلمانی در دوره قاجار در کتاب «در سرزمین آفتاب؛ تصویری از ایران سده‌ی نوزدهم» به نکته‌ای اشاره می‌کند که در گذر هزاره‌ها و سده‌ها، در زمره یکی از ویژگی‌های تغییرناپذیر فرهنگ مردمان ایران درآمده است. ر

گذری بر طهران قدیم / یادی از محلات طهران قدیم

طهران قدیم پنج محله داشت: عودلاجان، سنگلج، بازار، چاله میدان و محله دولت. محله سنگلج که بخش اعظم و عمده آن را امروزه پارک شهر تشکیل می‌دهد، در گذشته یکی از مراکز مهم سیاسی بود و با اینکه در حال حاضر تقریباً از بین رفته ولی هنوز اشتهار تاریخی خود را از دست نداده است

داستان تخریب خانه سرلشگر شیبانی در خیابان سی تیر چیست؟

خانه سرلشگر شیبانی، خانه ای که بعدها در اختیار سرهنگ علی خان شیبانی قرار گرفت، خانه شیبانی که با الهام از معماری اواخر دوره قاجار بنا شده بود و در محور تاریخی خیابان 30تیر با سردری نعلی شکل و هورنوی در بالای همان سردر عرض اندام می کرد و در نهایت امر …

رمان‌نویسان باید پیشینه تهران قدیم را بدانند

یادی از مرتضی احمدی و خاطرات ناگفته اش

کافه نشینی های روشنفکرانه/ سیری در کافه ها و پاتوق های نویسندگان و شاعران بزرگ

رها کنیم شعر و داستان و رمان را. بیرون برویم و قدم بزنیم بر سنگ فرش خیابان شهر و حتی اگرچه لوس، اما دل ببازیم به بازی نوستالژی در تهران منهای خاطره. خلاص شویم از موقعیت های نفس گیر کتاب ها و گره ها داستانی و بگذاریم رود راوی جاری شود در ده 40؛ در دهه پاتوق ها، کافه ها، هتل ها و قنادی ها.

روزی روزگاری کافه‌های تهران / کافه نشینی: عطر سیگار، طعم قهوه با چاشنی گعده

زمانی شعر و ادبیات با كافه و كافه‌نشینی عجین بود. شعرا برای خودشان پاتوق‌هایی داشتند و نویسنده‌ها هم برای خودشان؛آن هم در روز و ساعت مشخص. این‌طوری در عصری كه موبایل كه هیچ، خطوط تلفن هم محدود بود، همدیگر را پیدا می‌كردند، از احوال هم با خبر می‌شدند، كارهای‌ تازه‌شان را برای هم می‌خواندند و حسابی می‌گفتند و می‌شنیدند. اوج این اتفاق دهه40بود. قصد نداریم «وااای...

اولین خیابان تهران کجاست؟+ عکس

تهران چگونه پایتخت ایران شد؟ /به روایت داریوش شهبازی

تهران در زمان آغامحمد خان قاجار به عنوان پایتخت برگزیده شد و از آن پس با رشد و گسترش روبه رو شد در این نوشته خواندنی یکی از پژوهشگران به نام تاریخ تهران به روایت پیشینه تهران و چگونگی بدل شدن آن به پایتخت ایران پرداخته اند.

سیری در تاریخ لوطیگری و آیین جوانمردی در فرهنگ قدیم ایران و تهران

آيين فتوت و جوانمردي جرياني است که ريشه در باورهاي قدیم ايرانيان دوران باستان دارد. در این نوشته نه تنها به سیرتاریخی لوطیگری و جوانمردی در ایران (تهران) نگریسته شده، بلکه به لحاظ معنایی نیز مفاهیم مختلف آن تبیین شده اند.