مد و مه - ادبیات

دفتری برای فرهنگ و هنر
«پنجشنبه ۳۰ شهریور ۱۳۹۶»

توصيه‌هاي ويليام فاكنر به نويسنده‌ها / نيكول بيانچي

داستان نویسی و عادات نوشتن به روایت ایتالو کالوینو

خطای تراژیک؛ شکل‌های زندگی: درباره ژان آنوی و نمایش‌نامه‌‌هایش به بهانه انتشار آثاری از او

گفتگوی منتشر نشده از سیمین بهبهانی

نگاهی اجمالی به مضامین آثار یعقوب یادعلی

پیشنهاد مد و مه

توصيه‌هاي ويليام فاكنر به نويسنده‌ها / نيكول بيانچي

داستان نویسی و عادات نوشتن به روایت ایتالو کالوینو

خطای تراژیک؛ شکل‌های زندگی: درباره ژان آنوی و نمایش‌نامه‌‌هایش به بهانه انتشار آثاری از او

گفتگوی منتشر نشده از سیمین بهبهانی

نگاهی اجمالی به مضامین آثار یعقوب یادعلی

نگاهی به زندگی و آثار یعقوب یادعلی

پر بیننده ترین
تازه ترین

ادبیات

توصيه‌هاي ويليام فاكنر به نويسنده‌ها / نيكول بيانچي

مشغول نوشتن داستان كوتاهي هستم و حالا كه به پايان آن نزديك شدم ترس‌هاي هميشگي‌ام سراغم آمده‌اند: اصلا اين داستان خوب است؟ توانسته‌ام شخصيت‌هاي باورپذيري را خلق كنم يا آنها تك‌بعدي هستند؟ مي‌توانم همه‌چيز را در گره‌گشايي حل كنم؟ خواننده با اين داستان ارتباط برقرار مي‌كند؟ نوشته‌ام را نقد مي‌كنند؟
داستان نویسی و عادات نوشتن به روایت ایتالو کالوینو

ایتالو کالوینو نویسنده‌ای وسواسی بود که برای نوشتن هر اثرش زمان بسیار زیادی صرف می‌کرد. اگر داستان‌نویسی را یک حرفه بدانیم، ناگزیر آن را ترکیبی از هنر و کار دانسته‌ایم. نویسنده جدا از خلاقیت و هنرش ساعت‌های متوالی همچون یک کارمند به نوشتن می‌پردازد. هر نویسنده عادات خاص خود را دارد. «شیوه‌های نوشتن» تلاشی است برای نشان دادن عادات روزانه نویسندگان مشهور هنگام نوشتن.
خطای تراژیک؛ شکل‌های زندگی: درباره ژان آنوی و نمایش‌نامه‌‌هایش به بهانه انتشار آثاری از او

تا مدت‌ها آنوی تمایلی به بازنویسی تراژدی‌های یونانی به‌عنوان منبع الهام خود نداشت، اما این تمایل با آغاز جنگ جهانی دوم در وی به وجود آمد. واقعیت سیاسی همواره مناسبتی جدی فراهم می‌آورد. چهار نمایش‌نامه سیاسی آنوی با نام‌های «اریدس» (١٩٤١)، «آنتیگون» (١٩٤٢)، «رومئو و ژانت» (١٩٤٥) و «مده» (١٩٤٦) که حاصل تمایل آنوی به بازخوانی تراژدی گذشته است
گفتگوی منتشر نشده از سیمین بهبهانی

گفت و گوی منتشر نشده با زنده یاد سیمین بهبهانی درباره شعر و غزل و ترانه؛ به اضافه مرور خاطراتی از جلال آل احمد و سیمین دانشور و حسین منزوی و یادی از برنامه گل ها.
نگاهی اجمالی به مضامین آثار یعقوب یادعلی

یعقوب یادعلی در جهان داستانی خود، پی فضایی حرکت کرده که من آن را نوعی روایت «فقدان» می‌دانم. فقدان به‌عنوان یک عنصر محوری در این جهان به‌مثابه موتور محرکه‌ای‌ است برای شخصیت‌ها، از جمله قهرمان اصلی او. مصداق‌های من عمدتا به دو رمان او بازمی‌گردد و البته در هر دو مجموعه‌داستانی هم که تا امروز منتشر کرده می‌توان این کشش به روایت فقدان امری محوری را مشاهده کرد
نگاهی به زندگی و آثار یعقوب یادعلی

یعقوب یادعلی (۱۳۴۹-نجف‌آباد) با «آداب بی‌قراری»اش در سال ۱۳۸۳، آداب داستان‌نویسی‌اش را به‌سمتی سوق داد که با یک سوءتفاهم سر از زندان درآورد تا او را چندین سال از داستان‌نویسی دور کند؛ رمانی که برایش جایزه گلشیری به‌عنوان بهترین رمان سال را به ارمغان آورده بود، یک‌دهه بعد، ۱۳۹۳، مجدد اجازه نشر یافت
بررسی آثار محمود دولت‌آبادی / محمود دولت آبادی نویسنده مردم

نویسنده کسی ست که از متن تا حاشیه جامعه را رصد می کند آن هم نه برای خوش آیند یا بد آیند گروهی یا مجموعه ای بلکه براساس جوششی که در درون او است و انگیزه ای که قابل توصیف نیست شاید مثل از جان گذشته ای که به استقبال مرگ می رود و به تعبیر بیهقی نه کاری ست خرد هر چند منفعتی در او نباشد وبعد بدنبال لذتی که خمیر مایه هنر به پدید آورنده اثر هنری می دهد همراه با حسی ابدی و جاودانه را دیدن ودر بستر زمان جاری شدن که هنر به صاحب اثر می بخشد
نویسندگان چگونه به استقبال مرگ می روند؟ / کیتی رویف

کیتی رویف، نویسندۀ کتاب «ساعت بنفش: نویسندگان بزرگ در پایان»، اولین‌بار در دوازده سالگی تا پای مرگ رفت. او در طول ذات‌الریۀ علاج‌ناپذیرش، به خواندن دربارۀ نسل‌کشی‌های تاریخ روی آورد. گویا خواندن دربارۀ مرگ دیگران باعث می‌شد تا وحشتش از مرگ تسلی بیابد
مهم ترین شارحان اروپایی «نیچه»

هر فهرستی از فلاسفه بزرگ که حاوی نام نیچه نباشد، فهرست ناقصی به شمار می آید. فیلسوفی که از ذهنی چالاک برخوردار بود و بی ایمانی فرهنگ مغرب زمین را صراحتا فریاد کشید. اطلاعات وسیع نیچه در زمینه زبان ها، تاریخ، فرهنگ، از جمله یونانی و رومی و پژوهش هایی که صورت می داد، نشان از تسلط او بر فرهنگ و فلسفه ایران باستان داشت.
دعواهای ادبی؛ از تنفر تا مشت! / روایتهایی خواندنی از کتک کاری نویسندگان!

داستان کنگر خوردن «هانس کریستین اندرسن» و لنگر انداختنش در خانه «چارلز دیکنز» و بعد قطع رابطه‌شان از ماجراهای معروف و جالب دنیای نویسنده‌هاست. چهره‌های مشهور دیگری هم بوده‌اند که از رابطه‌ای دوستانه به قطع رابطه، نامه‌هایی از سر دلخوری و حتی درگیری فیزیکی رسیده‌اند.
نویسنده «تاریخ عشق» از علایقش می گوید: کتاب الکترونیک روح ندارد!

نيكول كراوس، نويسنده رمان «تاريخ عشق» از كتاب‌ها و نويسنده‌هاي مورد علاقه‌اش صحبت کرده و گفته از کتاب‌هایی که بخواهند چیزی را یاد بدهند خوشش نمی‌آید. نيكول كراوس، نويسنده آمريكايي، كه با رمان «تاريخ عشق» به نویسندگان پرفروش تبدیل شده در گفت‌و‌گويي با روزنامه‌ی نيويورك تايمز گفته ترجيح مي‌دهد كلاسيك‌ها را در هواپيما بخواند.
«والدن» شاهکار هنری دیوید ثورو به روایت جان آپدایک / امیرحامد دولت‌آبادی‌فراهانی

صدوشصت سال از انتشار «والدن» شاهکار هنری دیوید ثورو در آمریکا می‌گذرد، و اکنون ترجمه این کتاب توسط سیدعلیرضا بهشتی‌شیرازی از سوی نشر «روزنه» منتشر شده؛ رمانی که از آن به‌عنوان یکی از بهترین آثار ادبیات آمریکا در قرن نوزده یاد می‌شود؛
حکایتِ اشعار منتشرنشده نیما يوشيج در گفت‌وگو با سعید رضوانی

«من می‌میرم و آثار شلوغ و درهم‌وبرهم من می‌ماند و از بین می‌رود. به من، زمانِ زندگی من کمک نکرد که بتوانم با آرامش کارم را بکنم.» اینک اما، از پسِ بیش از نیم‌قرنی که از مرگ نیما می‌گذرد، اوراق پراکنده و درهم‌وبرهمِ نیما به قالب کتاب درآمده‌اند.
برخورد با شعر فارسی معاصر

شعر معاصر فارسی می تواند با توجّه به تجربیّات انبوه و گوناگون پیش روی خود،(از گذشته ی هزار ساله اش گرفته تا متن معاصر) اکنونِ خود را دریابد، به این معنا که مسأله ی خلاء زیست انسان معاصر ایرانی را در رویارویی با خود و جهانش مورد بررسی قرار دهد و زبان و بیان آن را فارغ از سطحی شدن فرهنگ به کار گیرد.
ابرهایی که بر من باریده‌اند (1): مادام بواری نوشته‌ی گوستاو فلوبر / کاوه فولادی‌نسب

اِما بواری برای من زنی آرمانی یا اثیری نیست. درست است که زیبا و دلبر و ظریف است، اما بیشتر از این‌ها زنی سطحی است و حتا مبتذل، زندگی را در سطح تجربه می‌کند (حتا وقتی ادای عمیق بودن درمی‌آورد و کتاب می‌خواند) و عشق را به مرز ابتذال می‌کشاند؛ بعید می‌دانم پروست در خلق اودت دو کره‌سی -معشوقه‌ی سوان در رمان «در جست‌وجوی زمان ازدست‌رفته»- نیم‌نگاهی به او نینداخته باشد.
خاطرات «ابراهیم گلستان» از «قاسم هاشمی نژاد» و آثارش

ابتدای سال گذشته بود که قاسم هاشمی نژاد به رحمت خدا رفت. از مرحوم هاشمی نژاد کتاب های زیادی باقی مانده است، با این حال تا وقتی از حیث ظاهر در میان ما بود کمتر در رسانه ها صحبتی از او به میان می آمد.
پرونده جایگاه ادبیات و فرهنگ ایران در غرب (4): عشق الهی در متون ادبیِ اسلامی / لئونارد لویسون

برخی مستشرقین ادعا می‌کنند که در اسلام عشق به خداوند نتیجه و برایند بسیط و جامع‌بودن اعمال خداوندی است که می‌توان ماحصل این ارکان و اعمال را عشق‌ورزی تعبیر نمود. اما از طریق این اعمال هیچ تعبیر و تفسیر واحدی از عشق زمینی و الهی استنباط نمی‌شود.
پرونده جایگاه ادبیات و فرهنگ ایران در غرب (3): شاعران ایرانی به روایت آرمین وامبری / خسرو سینایی

بیست سال پیش کپی نسخه‌یی از سفرنامه آرمین وامبری از کتابخانه دانشگاه هایدلبرگ به من داده شد، که وقتی آن را خواندم، آنقدر برایم جذاب بود که تصمیم گرفتم آن را ترجمه کنم، اما متاسفانه امکان نشر آن به دلایلی فراهم نشد. وامبری در 1863 هنگام برتخت نشستن مظفرالدین میرزا (مظفرالدین‌شاه) به عنوان ولیعهد در تبریز در آن حضور یافت و از آنجا راهی تهران شد. علاقه وامبری به ایران آن‌چنان بود ک
پرونده جایگاه ادبیات و فرهنگ ایران در غرب (2): ادبیات ایران به روایت ویلیامز جکسن / سمیه شهرزاد

آبراهام ولنتاین ویلیامز جکسن (1937- 1862) در طول هفت دهه زندگی‌اش، آن‌طور که خودش می‌نویسد از جوانی شیفته «مردان خردمند مشرق‌زمین» به‌ویژه ایران که آن را «سرزمین خورشید» می‌نامد بوده است. جکسن، استاد دانشگاه کلمبیا بود و به مدت چهل سال زبان‌های هندوایرانی را در آن دانشگاه تدریس می‌کرد و یکی از محققان بنام آمریکا در رشته زبان و ادبیات و دین و آیین در ایران باستان به شمار می‌رفت.
پرونده جایگاه ادبیات و فرهنگ ایران در غرب (1): گفت‌وگوی اختصاصی با جین لویسون/ دولتمردان ایرانی نمی‌خواهند مولانا جهانی شود

جین و لئونارد لویسون، دو ایرانشناس و فرهنگ‌پژوه ادبیات و موسیقی ایرانی هستند که حدود نیم‌قرن است در این حوزه کار می‌کنند، و به بیانی دیگر زندگی می‌کنند. آنها در دهه هفتاد میلادی بعد از فارغ‌التحصیلی در رشته «هنرهای زیبا» در آمریکا، در سال 1973 به ایران می‌آیند و در شیراز، «تاریخ و ادبیات فارسی» می‌خوانند. حضور در ایران و خواندن ادبیات فارسی موجب می‌شود تا دوره دیگری از زندگی این دو شهروند آمریکایی آغاز شود، و می‌توان گفت سبک زندگی دیگری -که سبک زندگی ایرانی (یا ایرانی-آمریکایی) است- آغاز می‌کنند
در ستایش رمان یا چرا رمان خواندن مهم است... خیلی مهم!/ دکتر علی غزالی‌فر

"بله. نه، نمی‌خوانم؛ زیرا اتلاف عمر است. مگر من چقدر زندگی می‌کنم که برای چنین کاری این‌قدر زمان به هدر بدهم. بهتر است به چیزهای واقعی، جدی و مهمتر مثل اخبار و روزنامه‌ها مشغول باشم تا آن قصه‌ها و افسانه‌ها". این خلاصه سخن یک دانشجوی کوشا و درس‌خوان در مورد رمان است. او می‌افزاید: "سریال‌های تلویزیونی هم بر رمان ترجیح دارند؛ زیرا علاوه بر قصه‌بودن، جذاب‌تر هم هستند".
مصاحبه‌اي منتشرنشده از خورخه لوييس بورخس

گلوريا لوپز لكوبا، روزنامه‌نگار آرژانتيني چند روز پيش از درگذشت خورخه لوييس بورخس با او گفت‌وگويي خودماني را ترتيب داد. اين مصاحبه دريچه‌اي به زندگي، عشق‌ها و افكار اين نويسنده آرژانتيني در مورد آثار و كشورش در اواخر عمرش باز مي‌كند. اين مصاحبه به همراه مصاحبه‌هاي جالب ديگري كه بورخس در طول حرفه‌اش انجام داده است، در كتاب «خورخه لوييس بورخس: آخرين مصاحبه و گفت‌وگوهاي ديگر» گردآوري شده‌اند.
نگاهی گذرا به آثار جی. پی. دانلیوی

جی. پی. دانلیوی نویسنده‌ ایرلندی‌تبار آمریکایی عمده شهرتش را مرهون نوشتن «مرد زنجبیلی» است؛ رمانی که به‌ واسطه‌ فروش ۴۵ میلیون نسخه‌ای‌اش، چاپ ۶۰ ساله‌ بدون انقطاع، و کسب رتبه‌ ۹۹ در فهرست ۱۰۰ رمان برتر قرن بیستم «کتابخانه مدرن» آمریکا پرآوازه است. سبک نوشتار دانلیوی متاثر از نویسندگانی نظیر جیمز جویس، هنری میلر، تامس ولف و کافکا است.
تاریخچه «مرد زنجبیلی»، شاهکار جی.پی. دانلیوی

در شهر مولینگار در کشور ایرلند عمارتی قدیمی و چندصد ساله وجود دارد که در میان مزارعی وسیع در حومه‌ این شهر تجاری آرام گرفته است. بدون سکنه به نظر می‌رسد و پنجره‌هایش پشت کرکره‌های سنگین و چوبی خالی به نظر می‌رسند. اما درون عمارت، پیرمردی پرنشاط به نام جیمز پاتریک دانلیوی زندگی می‌کند که باغچه‌های پرشاخ و برگ عمارت را هرس می‌کند، پیانو می‌نوازد و گهگاه گاوهایی را که در ملک 180 جریبی‌اش پرسه می‌زنند از نظر می‌گذراند.