مد و مه - ادبیات

دفتری برای فرهنگ و هنر
«جمعه ۰۷ اردیبهشت ۱۳۹۷»

سارتر چه بر سر جایزۀ نوبل آورد؟ / اورسولا کِی. لو گویین

تورگنیف همچون منتقد / نادر شهریوری (صدقی)

یوسا ؛ ادیب یا سیاستمدار؟ / مارسلا والدز

زندگی و آثار ایزاک باشویس سینگر / رمان نویسی به زبان ییدیش

با یک فوکوی تازه آشنا شوید / نظریه‌پرداز فرانسویِ جنون و امر جنسی چرا به وادی سیاست کشیده شد؟

پیشنهاد مد و مه

سارتر چه بر سر جایزۀ نوبل آورد؟ / اورسولا کِی. لو گویین

تورگنیف همچون منتقد / نادر شهریوری (صدقی)

یوسا ؛ ادیب یا سیاستمدار؟ / مارسلا والدز

زندگی و آثار ایزاک باشویس سینگر / رمان نویسی به زبان ییدیش

با یک فوکوی تازه آشنا شوید / نظریه‌پرداز فرانسویِ جنون و امر جنسی چرا به وادی سیاست کشیده شد؟

گفتگوی دو اسطوره/ دیدار فراموش نشدنی گابریل گارسیا مارکز و آکیرو کروساوا / ترجمه حسن فیاد

پر بیننده ترین
تازه ترین

ادبیات

سارتر چه بر سر جایزۀ نوبل آورد؟ / اورسولا کِی. لو گویین

برای یک نویسندۀ ادبی، چه افتخاری بالاتر از بردن جایزۀ نوبل؟ برخی نویسندگان سال‌ها به‌پای کاغذ و قلمشان عرق می‌ریزند، اما حتی اسمشان جزو نامزدهای این جایزه هم نوشته نمی‌شود. اما ژان پل سارتر در زمان خودش از این قماش نویسنده‌ها نبود؛ او نه برای گرفتن آن اشتیاقی داشت و نه وقتی برنده‌اش شد آن را پذیرفت.
تورگنیف همچون منتقد / نادر شهریوری (صدقی)

به نظر ایوان تورگنیف (1883-1818) انتشار همزمان «دن‌کیشوت» و «هملت» در آغاز قرن هفدهم تصادفی نیست و می‌تواند به رشته‌ای از افکار و معانی دامن زند. جهان از‌راه‌رسیده به‌هنگام ظهور خود، سنت‌های متفاوتی را به همراه آورده بود. این سنت‌ها هر یک با خود، پدیده‌های متفاوتی را به ارمغان آورده بودند. «دن‌کیشوت» سروانتس و «هملت» شکسپیر از جمله پدیده‌های متفاوتی‌اند که تنها در دوران جدید امکان بروز پیدا می‌کنند
یوسا ؛ ادیب یا سیاستمدار؟ / مارسلا والدز

ماریو بارگاس یوسا فقط نامی مشهور در میان خوانندگان آمریکایی نیست؛ او با 81 سال سن غول ادبی و سیاسی جهان اسپانیایی زبان ها شناخته می شود و رمان هایش تطابقی آشکار با روزگار ما دارند.
زندگی و آثار ایزاک باشویس سینگر / رمان نویسی به زبان ییدیش

ایزاک باشویس سینگر نویسنده لهستانی تبار آمریکایی در بیست و یک نوامبر 1902 در خانواده ای یهودی در دهکده ای نزدیک ورشو به دنیا آمد. او با وجود آشنایی به زبان انگلیسی و همکاری با مترجمان آثارش همه عمر به زبان مادری اش «ییدیش» نوشت.
با یک فوکوی تازه آشنا شوید / نظریه‌پرداز فرانسویِ جنون و امر جنسی چرا به وادی سیاست کشیده شد؟

فوکو وصیت کرده بود که بعد از مرگش نوشته‌های چاپ‌نشده‌اش منتشر نشوند. بیش از سی ‌سال پس از مرگ او، هنوز ده‌ها جعبه از یادداشت‌های او از دسترس محققان بیرون مانده است. بااین‌حال، همین میزان از پیش‌نویس‌ها، یادداشت‌های کنارگذاشته‌شده و سخنرانی‌هایی که رفته‌رفته منتشر می‌شوند فهم جدیدی از متفکر سرشناس فرانسوی ارائه داده‌اند. دو کتاب جدیدی که بر اساس این متون نوشته شده‌اند متفکری را نشان می‌دهند که از تصور پیشین ما بسیار آشفته‌تر است.
گفتگوی دو اسطوره/ دیدار فراموش نشدنی گابریل گارسیا مارکز و آکیرو کروساوا / ترجمه حسن فیاد

گابریل گارسیا مارکز نویسنده‌ی سرشناس رمان«صد سال تنهایی»با آکیرا کوروساوا، ‌فیلمساز بلندآوازه‌ی ژاپنی، سازنده‌ی آثار ارزنده‌ای چون«راشامون»، ‌«سریر خون»و «آشوب»، ‌درباره‌ی آخرین فیلم کوروساوا به نام«راپسودی در ماه اوت»در اکتبر سال گذشته، ‌در توکیو، ‌گفت‌وشنود دوستانه‌ای انجام داد.
بررسی شخصیت های رمان «در جستجوی زمان از دست رفته» اثر مارسل پروست / ژان ایوه تادیه

تامل و غور در لذت عشق ورزیدن نزد پروست کمتر از آنی به چشم می خورد که قابل نقل باشد. این غور و تدقیق توسط بارون دو شارلوس بر ما آشکار می شود. اما اگرچه ممکن است آدمی دوست داشتنی باشد، معهذا شخصیتی نگران کننده دارد؛ نگاه افسونگرش توانکاه بوده و فرهنگ ادبی اش تحسین بر انگیز است اما پیش از هر چیز گرایشات حسی اش محل سوال است
گفت‌وگو با عبدالله کوثری/ میراث زبان من از شاملوست

عبدالله كوثري نه‌تنها براي مترجمان كه براي نويسندگان نيز رشك‌برانگيز است. او آثار بزرگي را ترجمه كرده كه صِرف خواندن‌شان تجربه‌اي خوشايند و بي‌نظير است، چه برسد به اينكه با زبان فارسي به مصاف اين آثار و نويسندگانش برويد. در هر يك از آثاري كه كوثري ترجمه كرده است،
گفتگو با کیومرث منشی‌زاده / شاعر صدای ملت است

کیومرث منشی‌زاده (۲۶ فروردین۱۳۲۴-۱۳۹۶) طبق معمول این سال‌ها هروقت که برای سرکشی به املاک و زمین‌های زراعی‌اش به جیرفت می‌آمد با من تماس می‌گرفت تا اگر بر حسب اتفاق من هم در شهر پدری بودم، دیداری تازه کنیم. آخرین‌بار که زنگ زد به هتلی رفتم که معمولا در آنجا اقامت می‌کرد چراکه خوش نداشت به قول خودش مزاحم کسی بشود، وارد اتاقش که شدم،
جایگاه زن در مثنوی سلامان ابسال مولانا جامی و شیخ صنعان عطار نیشابوری / نیلوفر نیک سیر

زنان همواره در آثار ادبی سیمای برجستة داشته اند و محتوای اغلب آثار ادبی و تاریخی را به خود اختصاص داده اند. چهرة زن در آثار قدما نما های متنوعی را داشته است ازجمله زنان به عنوان معشوق، زنان به عنوان مادر، به عنوان پیرزن و به عنوان کسانی که نماد نفس مطرح شده و سد راه عرفا قرار گرفته اند و محکی قرار گرفته اند بر پاکی ویا ناپاکی نفس صوفیه و عرفا.
چه کسی می ترسد؟ (بررسی تطبیقی دو اثر از دو نویسنده) / رضا ملکیان

در میان سطرهای آثار گلشیری همیشه حرف هایی هست برای خواندن و به فکر فرو رفتن. کمتر اثری از او می توان یافت که نچسب و علیل باشد و طعم شیرین قصه شنیدن و داستان خواندن را از ما محروم کند. داستان جبه خانه -با همه ی نقد ها و انتقاد هایی که به آن وارد کرده اند- از همین نوع داستان هاست.
بیست هزار ساعت نوشتن! / بیست عادت معمولی و عجیب برای خلق یک داستان!

شاید پربیراه نباشد اگر بگوییم به تعداد ِ نویسندگان بزرگ جهان سیاقی برای نوشتن وجود دارد، و به شمارِ سبک و سیاق داستان نویسان، عادت‌هایی برای نوشتن.
چگونه می‌توان پرونده‌ رمان پلیسی ایرانی را با روش شرلوک هولمز بازخوانی کرد؟/ اسطوره‌ خصوصی‌سازی

پرسش از اینکه آیا در سنت داستا‌ن‌نویسی ایران، نویسنده‌ پلیسی داشته‌ایم یا خیر و طرز برخورد منتقدان با این پرسش، معمایی‌ ساخته است که بی‌شباهت به معماهای پرونده‌های جنایات غیرممکن نیست. اگر بتوان رمان پلیسی را قربانی‌ در نظر گرفت در ایران با قاتلینی روبه‌رو خواهیم شد که هم در نظر خویش و هم در نظر عامه‌ مردم رمان پلیسی نوشته یا می‌نوشته‌اند.
کورتاسار: برای نوشتن به موضوعی انسانی نیاز دارم

«من به موضوعی خیلی انسانی نیاز دارم: زندگی، عشق، رنج و برخوردهای شخصی.» این حرفی است که کورتاسار به دوستش آلَن سیکار می گوید که در سال 1979 برای مجله «درای» با او مصاحبه می کرد. مشکل بتوان زندگی نامه ای از او ارائه داد، چون چنان که تمام دوستانش و در رأس آنها خود آلن سیکار بدان اشاره می کنند، همه چیز داخل کتاب هایش است و بهتر آن که به خود کتاب ها رجوع کنیم.
درباره‌ی مهاجرت، ایدئولوژی و بزرگ علوی / رضا براهنی

اول پاییز سال 51 وقتی که به دعوت دانشگاه تگزاس در آستن به آن شهر رفتم در میان کتاب هایی که همراه خود داشتم، یکی هم رمان «روزگار دوزخی آقای ایاز» بود که از سال 45 تا سال 48 نوشته بودم و در دو سال بعد چاپ کرده بودم و حالا می خواستم در خارج از کشور نسخه ای از آن را به رویت نویسندگان و خوانندگان رمان برسانم.
نگاهی به کتاب «فلسفه ادبیات»/ حمیدرضا امیدی‌سرور

«فلسفه ادبیات» با وجود کارآمدی‌اش در گشودن افق‌های نو درباره ادبیات و بررسی کیفیت هنری آن، قدمتی طولانی ندارد و شاخه‌ای نسبتا نوپا در زیبایی‌شناسی تحلیلی است. از این منظر کتاب »فلسفه ادبیات» به لحاظ ارزش محتوا و جامعیت متن تنها منبع جدی و جامع در این زمینه محسوب می‌شود که به زبان فارسی برگردانده شده است و شامل بررسی و معرفی کاملی از مباحث طرح شده در این حوزه است
شکل‌های زندگی: رئالیستی‌نوشتن بزرگ علوی و اهمیت سمبل‌ها در آثارش / نادر شهریوری (صدقی)

«زنی در جنگل شیون می‌کند». این عبارت در «گیله‌مرد» تکرار می‌شود و تکرار آن به قدرت و تلقین معنا مي‌افزاید. به‌واسطه این عبارت است که موتور متن به چرخش درمی‌آید و دیگر اجزا را حول خود به انسجام درمی‌آورد. «زنی در جنگل شیون می‌کند»؛ این عبارتی سمبلیک است. سمبلی که می‌تواند به دنیای واقعی معنا دهد و حتی آن را به تکاپو وادارد. «زنی در جنگل شیون می‌کند»؛ این عبارت برای گیله‌مرد معنایی خاص دارد و لحظه‌ای او را به حال خود وانمی‌گذارد.
معرفی کتاب‌های مجموعه ورد پلاس/ نگاهی به کتاب «رویا در رویا» اثر آنتونیو تابوکی

آنتونيو تابوكي از نويسندگان معاصر ايتاليايي است كه علاقه زيادي به ادبيات كشور پرتغال دارد. شبانه هندي، سستو، زمان خيلي زود مي‌گذرد، ميدان ايتاليا و گويا اسمش ماركني بود از جمله آثار او هستند كه به زبان فارسي ترجمه شده‌اند. او يكي از نويسندگان برجسته معاصر و سرشناس ايتاليايي در صحنه ادبيات جهان محسوب مي‌شود.
معرفی مجموعه ورد پلاس/ نگاهی به کتاب «چطور گرسنه هستیم» اثر دیو اگرز

ديو اگرز نويسنده، ويراستار و فيلم‌نامه‌نويس آمريكايي است كه تاكنون برنده جوايزي چون جايزه مديسي، جايزه ايمپك دوبلين و جايزه كتاب لس‌آنجلس تايمز شده و یکی از بهترین نویسندگان جوان آمریکایی در حال حاضر است. او علاوه بر نويسندگي، موسس مجله مك سوئينيز است. از ميان آثار متعدد او دو كتاب زيتون و چطور گرسنه هستيم به فارسي ترجمه شده‌اند
عادت‌های عجیبی که به خلق شاهکار انجامید!

هر نویسنده‌ای ممکن است عادت‌هایی عجیب و غریب شنیدنی موقع نوشتن داشته باشند؛ برای مثال ویرجینیا وولف آثارش را مثل یک نقاش در حالت ایستاده روی یک میز شیب‌دار می‌نوشت.. دراین مطلب به نمونه‌هایی از عجیب‌ترین عادت‌های چند نویسنده‌ معروف که برای رسیدن به شانس بهتر برای نوشتن به آن اعتقاد داشته‌اند اشاره می‌کنیم.
پای درس ویرجینیا وولف/ توصیه هایی برای نویسندگان جوان

کیست که نوشتن مثل ویرجینیا وولف را دوست نداشته باشد و توصیه‌های او برای نویسندگی را نخواهد؟ وولف صاحب ذهنی تکرارناشدنی بود و به عنوان ناشر و نویسنده اعتقادات محکمی در این باره داشت که چگونه می‌توان یک قطعه ادبی فوق‌العاده نوشت. خوشبختانه او بسیاری از ایده‌هایش را در طول زندگی برای ما در نامه‌ها و مقاله‌هایش نوشته است.
دیداری از گوشه های رشد در روزگار دگرگونی / ابراهیم گلستان

آنچه در ادامه خواهید خواند، نوشته ای خواندنی است از ابراهیم گلستان، حکایتی از روزگار رفته که با زبانی روایی و نثری جذاب به سبک و سیاق همیشه اش، این نوشته پیشتر در مجله فراسو شماره چهاردهم بیرون آمده، اما در فضای مجازی برای اولین بار است که منتشر می شود. با سپاس از سردبیر فراسو که مطلب را در اختیار مد و مه قرار دادند.
نویسندگان بزرگ از کدام اثرشان متنفرند؟ / از هنری جیمز و تولستوی تا جِی. جی. بالارد تا استفن کینگ

بسیاری از نویسندگان به خاطر انتقادهای غیرمنتظره، تغییر در نوع نگاه به مسائل و یا بالا رفتن سن از کتابی که زمانی آن را نوشته بودند روی برگردانده‌ و از آن متنفر می شوند. در این گزارش به نویسندگان پرداختین که پس از انتشار اثرشان پشیمان شده و منکر آن نوشتن آن شده اند.
گفت‌وگو با کاوه میرعباسی به مناسبت انتشار ترجمه‌هایش از سه رمان کوتاه گابریل گارسیا مارکز

«برگ باد»، «کسی نیست به سرهنگ نامه بنویسد» و «وقایع‌نگاری مرگی اعلام‌شده» سه رمان کوتاه گابریل گارسیا مارکز هستند که هر سه در یک کتاب با عنوان «سه رمان کوتاه» با ترجمه کاوه میرعباسی در نشر کتاب‌سرای نیک منتشر شده‌اند