رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

رازهای شهرزاد (فن داستان)

عادات و آداب نوشتن نویسندگان مشهور دنیا/حسن مهرابی

عده زیادی از افراد در کنار علاقه به آثار نویسندگان مختلف و فریضه دانستن خواندن هر کتاب و مطلب جدید از یک نویسنده؛ علاقه‌مند و کنجکاو هستند که از عادت‌های نویسندگان معروف هم مطلع باشند. شاید دلیل این موضوع یک کنجکاوی ساده باشد، یا شاید راهی برای احساس نزدیکتر شدن به کتاب‌های محبوب و قهرمانان…

ادامه مطلب

هاروکی موراکامی

موراکامی: من کاتبی امانت‏‌دارم و از دستورات پیروی می‌کنم

گاهی که داستان‏‌های نویسندگان بزرگ را می‏‌خوانیم و در دنیای خیالیِ شخصیت‏‌هایشان غرق می‏‌شویم دوست داریم بدانیم نویسنده چطور این شخصیت‌‏های جالب را خلق کرده. آیا شخصیت‌‏ها را از اشخاص‏ واقعی‏ گرفته یا ساختۀ ذهن خودش هستند؟

ادامه مطلب

۱۳ راه برای حرفه ای شدن در نویسندگی

نوشتن آسان نیست. حتی شاید بتوان گفت بسیار هم دشوار است. چرا؟ چون نوشتن درواقع همان فکر کردن است اما روی کاغذ. دیوید مک کالو،برنده پولیتزر درباره نوشتن جمله جالبی دارد: برای خوب نوشتن باید خوب فکر کرد، به همین خاطر نوشتن بسیار دشوار است. بسیاری از نویسندگان بزرگ همچون جوآن دیدیون (نویسنده و روزنامه…

ادامه مطلب

میلان کوندرا و هنر رمان

میلان کوندرا ما را به کارگاه داستانی‏اش دعوت می‏کند:حدود 20 سال پس از انتشار هنر رمان وی با پرده، دوباره تجربه‏ی مضاعف خوانندگی و نویسندگی‏اش را ترسیم می‏کند. «رمان‏نویسی که از هنر رمان صحبت می‏کند. استادی که از کرسی استادیش سخنرانی می‏کند نیست. او را بیشتر مانند نقّاشی تصوّر کنید که شما را در کارگاهش…

ادامه مطلب

مباحث تئوریک: راوی در داستان

روایت، بازگویی پی‌در پی وقایع و گفتاری است که راوی، آن را روایت می‌کند. بدون شک وقایع، فقط اتفاقات عینی و بیرونی نیست، بلکه می‌تواند ذهنی باشد و بیان احساسات و افکار شخصیت‌ها را هم شامل شود. نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که راوی، نویسنده اثر نیست، بلکه ویژگی‌های خاص خودش…

ادامه مطلب

قوانین نوشتن: از آن استعاره پرهیز کن!

اگر صنایع ادبی عاقلانه به کار روند، مایه تحسین‌ هستند؛ اما استفاده از استعاره‌هایی چون «رومرکز» و «انتقال لرزه‌ای» اوضاع را خراب می‌کند. یک استعاره مرکب خوش‌ساخت می‌تواند خوشایند باشد ولی یک استعاره مرکب بدساخت تنها خواننده را گیج می‌کند. جرج فوکس، لرد کامناک و وزیر پیشین حزب کارگری اسکاتلند، روزی درباره نایجل فراژ، رهبر حزب مستقل…

ادامه مطلب

فوت‌ و فن جنایی نویسی ریموند چندلر

ادبیات داستانی (fiction1) در تمام فرم‌هایش همیشه واقع‌گرا بودن را دوست داشته است. رمان‌های قدیمی و از مدافتاده که امروز به‌نظر ما خیلی تصنعی و به‌طرز مضحکی قابل‌پیش‌بینی هستند در چشمِ اولین خوانندگانشان اصلا این طور نبودند. مثلا نویسنده‌هایی مثل فیلدینگ (Fielding) و اسمولت (Smollett) واقع‌گرا به معنای مدرن آن هستند، چون شخصیت‌هایشان هیچ محدودیتی…

ادامه مطلب

چگونه قصه‎ی کوتاه پلیسی بنویسیم؟

 درباره‎ی نویسنده :      در سال ( 1970) جو گورز Joe Gores  برای نخستین بار دو جایزه « ادگار آلن‎پو» را در امریکا تصاحب کرد، یکی برای رمان پلیسی‎اش به نام A Time of predators   به عنوان بهترین رمان پلیسی و دیگری برای قصه‎ی کوتاهش به نام « Goodbye , Pops »   این رمان…

ادامه مطلب

خبرهایی از: فیلم تازه پناهی، علیدوستی، پله آخر، مهین اسکویی، حواشی جشنواره و…

* تقدیر ویژه هیات داوران جشنواره‌ی بین‌المللی «وزول» فرانسه از ترانه علیدوستی ترانه علیدوستی برای بازی در فیلم «پذیرایی ساده» مورد تقدیر ویژه هیات داوران جشنواره‌ی بین‌المللی «وزول» فرانسه قرار گرفت.رییس هیات داوران جشنواره‌ی «وزول» را گارین ناگراهو، کارگردان اندونزی برعهده داشت. دیگر داوران این جشنواره «سام هو»، مدرس سینما از هنگ کنگ، «باران کوثری»، بازیگر ایرانی…

ادامه مطلب

هشدار به نویسندگان جوان؛ پیری و دگردیسی عادت ‎های نویسندگی!

نویسنده در جوانی، آن‎گاه که می‎نوشت، احساس گناه می‎کرد. دلیلش را نمی‎دانست. نوشتن همانی بود که می‎خواست و از کودکی با خود عهد بسته بود انجام‎ دهد. با این حال احساس گناه می‎کرد. افکاری مغشوش در ذهن داشت: این‎که برای نوشتن‎ چیزهای جدی‎تر، می‎بایست خود را پرورش دهد و مطالعه کند. اما او مطالعه نمی‎کرد…

ادامه مطلب

افتتاحییه رمان را چگونه باید نوشت؟

هدف کلی آماده سازی از شیوه آماده‎سازی در وضعیتی در زمان حال استفاده می‎کنند تا به واقعه‎ای که در آینده رخ خواهد داد اشاره کنند. آماده‎سازی شگرد محافظ و نوعی مقدمه چینی عمدی نویسنده است تا خواننده را آماده پذیرش و باور کردن تغییر‎های آینده روابط، اشخاص، طرح و حوادث کند. آماده‎سازی ظریف، مشخص یا…

ادامه مطلب

کیمیای نوشتن!

23-  داستان تدوینی داستان تدوینی یکی از مشکلترین اشکال داستان نویسی است، و نوشتن آن نیاز به تسلط و تمرکز و هوشی خاص در پیوند دادن داستانها، خط طرحها، خاطرات: رجوعهای به گذشته و زاویه دیدهای متفاوت دارد. در حقیقت شکلی از داستان است که جدول معمایی از شخصیتها دارد و خواننده باید آنها را…

ادامه مطلب

کارکرد نثر در داستان نویسی: نثر باید کارکردی باشد یا فاخر؟

21 - رمان پر ماجرا و رمان غم انگیز بهتر است گاهی شکلی ادبی را از جو و زیان و روشنفکرانه‎اش خارج کنیم و به آن به‎عنوان امکانی برای خلق رمان بنگریم. به‎عنوان مثال می‎توان تفاوت بین رمان غم‎انگیز (تراژدی) و رمان پرماجرا را از این دید بررسی و برای درک این شکل‎ها آن‎ها را…

ادامه مطلب

خواننده‎ی خوب چگونه خواننده‎ای ست؟

اشاره: ولادیمیر نابوکف (۱۹۷۷-۱۸۹۹) در روسیه تزاری و در خانواده ای اشرافی و با فرهنگ متولد شد. پدرش از وزرای دولت کرنسکی بود و در ۱۹۱۹ مجبور به مهاجرت شدند. و تا ۱۹۴۰ در انگلستان و آلمان و فرانسه زیست. در این سال و به قصد تدریس در دانشگاه های آن سامان به امریکا رفت.…

ادامه مطلب

رمان‎تان را از همین امروز شروع کنید!

19- از حجم رمان نترسید: فقدان استعداد، مهارت، اراده یا وقت، نویسنده را از نوشتن رمان باز نمی دارد. بلکه وقتی وی به کل رمانی که می خواهد بنویسد فکر می کند، ترس وجودش را می گیرد. و وقتی به خط طرح ها، شخصیتها، پس زمینه ها، انگیزه ها و درگیریهایی که باید به نحوی…

ادامه مطلب

ضرورت تحقیق در داستان نویسی

16- تحقیق: نویسندگان معمولا ساعت‎ها دباره لباسها، مصنوعات، غذاها، سلاح‎‎ها و امکانات ثابت خانه‎‎های رمان تاریخی‎شان تحقیق می‎کنند. اما استفاده از همه این تحقیق‎ها صرفا به این دلیل که اطلاعات لازم در اختیارشان است، کار درستی نیست. نویسندگان ماهر باید ایثار کردن را بیاموزند. مثال (استفاده بد از تحقیقات): سر گالاوانت با شمشیر ایرانی اش:…

ادامه مطلب

چگونه باید داستان را شروع کرد؟

14- ایجاد محدودیتهای غلط برای من راوی: برخی چارچوب غلطی برای استفاده از راوی اول شخص: «من» گذاشته اند. به نویسندگان توصیه می کنند که از زاویه دید اول شخص مفرد فقط در داستانها و رمانهای کوتاه استفاده کنند. می گویند که دیدگاه فردی «من راوی» اجازه ی رسوخ به ذهن شخصیتهای دیگر را نمی دهد. اما…

ادامه مطلب

چند نکته که در داستان نویسی باید در نظر داشت!

11 – رمان کشف و توقف در اواسط دهه ی 1960 میلادی، ساختاری پرزرق و برق و فانتزی به نام کشف و توقف در رمان نویسی باب شد و شهرت زیادی در میان مردم کسب کرد. قوای محرکه این گونه رمانها نیرویی پیش برنده است که هیچگاه سرعتش کند نمی شود، اما خواننده به ندرت…

ادامه مطلب

نوشتن گفتگو در داستان

قراردادن اطلاعات در گفتگو درس هایی درباره ی داستان نویسی: وقتی منظور نویسنده از گفتگو نه صحبت، بلکه کاشتن نهال اطلاعات باشد، گفتگو دیگر باور کردنی نخواهد بود. چرا که خواننده به جای اینکه صحبت اشخاص را بشنود اطلاعات را می‎بیند. مثال: زن و شوهر در اتاق نشیمن هستند. شوهر مضطرب است. می‎خواست اعتراف و…

ادامه مطلب

بهترین راه های میانبر برای نویسنده شدن

بخش اول: 1- تصادف درس‎هایی درباره ی داستان نویسی اگر نویسنده‎ای بخواهد از تصادفی: (چرخش ناگهانی وقایع داستان، بی‎آن‎که قهرمان داستان در این تغییر دخیل‎باشد) قابل قبول در داستان خود استفاده کند، باید حادثه تصادفی را علیه قهرمان داستان به کار گیرد. استفاده از واقعه تصادفی علیه قهرمان داستان اگر چه بدشانسی غافلگیر‎کننده‎ای است ولی همه آن را…

ادامه مطلب

مبانی مینی‌مالیسم و فلاش‌فیکشن

فرمالیسم و نقش آن در پیدایش مینی‌مالیسم: جریان فراگیر فرمالیسم روس در دوران اوج مکتب سورئالیسم  و غروب دادائیسم  پا به عرصه هنر گذاشت.  نظریه پردازان بزرگی  چون رومن‌یاکوبسن، بوریس آیخنباوم، ویکتور شکلوفکسی، حتا روایت شناسانی چون تسوتان تئودوروف وکلود بره مون که تأثیر شان تا به امروز باقی است، نقش اصلی را در  گسترش…

ادامه مطلب

تفاوت های رمان و داستان کوتاه: خیلی دور، خیلی نزدیک!

قول مشهوری است که داستان‌نویس برجسته کترین منسفیلد چند بار کوشید تا رمان بنویسد، اما هیچ‌یک از تلاش‌های او قرین موفقیت نشد (مایسْزُر Myszor ۲۰۰۱: ۳۷). همچنین در بسیاری از کتاب‌های مربوط به ادبیات داستانی از نویسنده‌ی برجسته‌ی آمریکایی ویلیام فاکنر نقل‌قول شده که نوشتن داستان کوتاه، به مراتب طاقت‌فرساتر از نوشتن رمان است (همان:…

ادامه مطلب

نقش خلاقیت در داستان‎نویسی

گابریل گارسیا مارکز ، گفته است:" روزي که متوجه شدم از تنها چيزي که واقعاً از آن لذت مي‌برم ، داستان‌سرايي است، تصميم گرفتم همه‎ی چيزهاي لازم براي تامين و تعميم اين لذت را فراهم کنم ، به خودم گفتم : اين مال من است! هيچ کس و هيچ چيز نمي تواند مرا وادار به…

ادامه مطلب

ریموند کارور: نسخه اول هر داستانی وحشتناک است!

خواندن تجربه‎ها و عادت‎های نویسندگان بزرگ راهگشاست، حداقل اینکه به نویسندگان کم تجربه کمک می‎کند که با استفاده از این تجربه‎ها به غنای کار خود بیفزایند. هرچند که آگاهی و اشراف به این نکات آموزنده به تنهایی نمی‎تواند از کسی یک نویسنده بسازد، اما وقتی در کنار دیگر عوامل موثردر این زمینه قرار گیرد، نتایج…

ادامه مطلب

اصولی که هر نویسنده جوان باید بداند!

سوزان سانتاک از اواسط دهه شصت میلادی مطرح شد،  و به خطا نرفته‎ایم اگر او را یکی از مهمترین و موثرترین مفسران فرهنگ و ادبیات و هنر معاصر به حساب بیاوریم. سانتاک در امریکا به دنیا آمد و درهمین کشور نیز رشد کرده و به تحصیل پرداخت،  اما به شدت شیفته فرهنگ اروپایی به‎ویژه همزمان…

ادامه مطلب

داستان نویسی به زبان ساده (۴): انواع رمان

در گام سوم از این سلسله نوشته‎ها به تعریف رمان پرداختیم، اینکه چگونه داستان را از غیر داستان شناسایی کرده و ایضا میان رمان و غیر رمان تفاوت قائل شد. بعد از آشنایی با تعریف رمان، برای کامل شدن دریافت ما از کم و کیف رمان، نوبت به شناخت گونه‎ها و انگاره‎های مختلف در این…

ادامه مطلب

داستان نویسی به زبان ساده: رمان چیست؟

چندی پیش سرفصلی در «مد و مه» گشودیم با عنوان رمان‎نویسی به زبان ساده، چیزی شبیه کتاب‎های آموزشی گام به گام که به علاقمندان مبتدی در حوزه‎های مختلف، به زبان ساده موارد مد نظرشان را آموزش می‎دهند. هدف ما نیز این بود که علاقمندان مبتدی داستان‎نویسی را با مفاهیم بنیادین و اولیه‎ی آن آشنا سازیم.…

ادامه مطلب

طبل حلبی چگونه نوشته شد؟ (به روایت گونتر گراس)

نوشته‎حاضر روایتی ست بسیار خواندنی از زبان گونتر گراس، درباره سالهای نخستین نویسندگی‎ خود، آشنایی با همسرش تولد فرزندانش و.... که در عین حال با چگونگی پروسه خلق شاهکارش «طبل حلبی» نیز آمیخته شده است. در این نوشته گونترگراس شرح می دهد که چگونه برای نخستین بار بر دغدغه‎های گوناگون خود، در  زندگی شخصی دشواری…

ادامه مطلب

چگونه از ایده‎‎های‎مان یک داستان بسازیم؟

خواندن تجربیات نویسندگان بزرگ کمترین فایده‎اش این است که ما را پیشاپیش در تجربیات نابی سهیم می‎کند که می تواند راه‎های تضمین شده و موفق را پیش روی ما بگذارد. این تجربیات می تواند شامل شگردهای داستان نویسی، مراحل خلق رمان و حتی چگونگی کشف یک ایده و پرورش آن باشد، در این نوشته با…

ادامه مطلب

داستان‎نویسی به زبان ساده: تبارشناسی رمان

در گام نخست، به ريشه‎يابي واژه‎ي رمان و معادل‎هاي آن در زبان‎هاي انگليسي و غير انگليسي پرداختيم، در اين گام  پيش از پرداختن به تعاريف رمان، از آنجاكه در دوره‎هاي زماني گوناگون، رمان مصاديق متفاوتي داشته، جا دارد به تبار شناسي آن نيز توجهي داشته باشيم. به بيان ساده‎تر مي‎خواهيم مروري به گذشته داشته باشيم…

ادامه مطلب