رفتن به محتوا رفتن به نوار کناری رفتن به فوتر

بایگانی ماهانه: آوریل 2011

میلان کوندرا: زندگی سراسر نبردی است علیه فراموشی

قریب به سه دهه پیش میلان کوندرا نام شناخته شده ای در ایران به حساب نمی آمد، ظاهرا نخستین بار با ترجمه «کلاه کلمنتیس» توسط احمد میر علایی به طور جدی به علاقمندان فارسی زبان ادبیات داستانی معرفی شد. اما چندی بعد پی در پی آثار این نویسنده به فارسی برگردانده شده و او شهرتی…

ادامه مطلب

داستان آدینه (۳۰): «تصادف» اثر سیمین دانشور

روزگاری بود که اغلب سیمین دانشور به عنوان همسر جلال آل‎احمد ‎شناخته می شد، اما به نظر دانشور پس از مدتی چنین تصویری را دگرگون کرد و رفته رفته هویتی مستقل از شوهر نامدارش بدست آورد؛ هویتی به عنوان یک زن داستان‎نویس که یکی از رمانهای مطرح ادبیات داستانی ایران (سووشون)را در کارنامه دارد. رمانی…

ادامه مطلب

رمان پلیسی – جنایی چیست؟

بعد از انتشار نوشته‎ای کوتاه درباره سرگذشت ترجمه آثار پلیسی جنایی و سیاهه صد اثر برتر در این گونه‎ی ادبی این دومین مطلب از سری مطالبی‎ست که تحت عنوان «پرونده ادبیات پلیسی و جنایی» در «مد و مه» منتشرمی‎شود. پرونده‎ای به مناسبت رویکرد تازه‎ای که به ادبیات پلیسی جنایی در حوزه‎ی نشر پ، ر این…

ادامه مطلب

داستان امروز ایران (۲): «بگذارید میترا بخوابد» اثر کامران محمدی

کامران محمدی، سالهاست می‎نویسد، نخستین تجربه‎های او بر می‎گردد به میانه دهه‎ی شصت، اما با این حال نخستین رمان خود را در اواخر دهه هشتاد منتشر کرده است، رمان «آنجا که برفها آب نمی‎شوند» اثری خوشخوان بود که هم استقبال خوبی از سوی مخاطبان را به دنبال داشت و در مدت زمان کوتاهی به چاپ…

ادامه مطلب

مرثیه برای «ایگناسیو سانچز مخیاس» اثر فدریکو گارسیا لورکا

شعر یکی از آن حوزه‎هایی‎ست که در ترجمه، بخش قابل توجهی از غنای زبان و زیبایی کلام و شاید بخشی هم از معنای آن از دست برود، برای نمونه آیا می‎توان متصور بود که در ترجمه‎ی اشعار حافظ به زبانهای دیگر  لطف واقعی این اشعار باقی‎ بماند، حتی در مورد اشعار احمد شاملو که شاید…

ادامه مطلب

نگاهی به «اژدها کشان» اثر یوسف علیخانی

اژدها کشان مجموعه داستانی متفاوت ، نسبت به داشته‎های ادبیات داستانی بومی ماست که در دهه هشتاد ارائه شده‎اند ، یرخوردار از تصویرهایی امپرسیو نیستی که در فضای حاکم بر داستان‎های این کتاب به شکلی ملموس قابل رویت هستند، تا خواننده به شکلی بهتر در ذهن خود میلک را بازسازی کند . برخی بر این باورند…

ادامه مطلب

چگونه می توان یک داستان دینی نوشت؟

سینمای دینی، رمان دینی و در یک نگاه کلی‎تر ادبیات و هنر دینی از جمله آن مفاهیمی‎ست که درباره چگونگی و مصادیق آن نظرات ضد و نقیضی وجود دارد، برخی بر این باورند که تقسیم‎بندی ادبیات و هنر به نوع دینی و غیر دینی اساسا  راه به جایی نمی‎برد، جمعی داشتن دیدگاه‎های دینی از سوی…

ادامه مطلب

داستان آدینه (۲۹): «داش آکل» اثر صادق هدایت

«داش‎آکل» یکی از محبوب‎ترین داستانهای کوتاه صادق هدایت و ایضا یکی از معروف‎ترین داستانهای کوتاه فارسی‎ست. اثری که در سالهای دور و نزدیک به عنوان یک اثر کلاسیک و نمونه‎ای شاخص برای درک و شناخت عناصر داستان و چگونگی بکارگیری آنها (در کتابها و کلاسهای آموزش نویسندگی) بسیار  مورد استفاده قرار گرفته است. این داستان…

ادامه مطلب

فراز و فرود داستان‎نویسان ایرانی از نگاه جواد مجابی

متن زیر گفتگوی بسیار جذابی‎ست، از این منظر که مروری دارد به ادبیات معاصر ایران، از ابتدا تا اواخر دهه شصت، از دریچه نگاه جواد مجابی، که خود یکی از چهره‎های صاحب نام و دارای اعتبار در آن بوده است.  گفتگو کننده بیش از هرچیز علاقمند است که به صورت موردی نظر مجابی را در…

ادامه مطلب

نگاهی به «کاغذهای سوخته» اثر الاهه دهنوی

"کاغذهای سوخته" نوشته‎ی الاهه دهنوی مجموعه  نه داستان کوتاه است که به شیوه‌ی سیال ذهن روایت شده‎اند. داستان‎هایی مضمون‌گرا  که اغلب بر  ستم پنهان یا آشکاری که بر زنان  در فضای خانه و خانواده روا داشته می‎شود، پرداخته  و تاکید دارند. زنانی از طیف ها ی مختلف که در این داستان‎ها  در نقش‌هایی همچون: خواهر،…

ادامه مطلب

داستان امروز (۱): یک شکم سیر، گریه

تاکنون جای داستان‎‎های نویسندگان امروز در «مد و مه» خالی بوده، بازخوانی داستان به نویسندگان خارجی اختصاص داشته و داستان آدینه نیز به نویسندگان به نام نسل‎های گذشته که اغلب در میان ما نیستند. اما از امروز با بازگشایی بخش داستان امروز در «مد و مه» به سراغ آثار نویسندگان این سالها می‎رویم. البته قرار…

ادامه مطلب

تحلیلی بر نمایشنامه «خرده جنایت های زنا شوهری» نوشته اریک امانوئل شمیت

«خرده جنایت های زنا شوهری» به قلم نویسنده ی فرانسوی آن  « اریک امانوئل اشمیت» روایتی است  در جستجو و کشف  «حقیقت»  که در بستر یک زندگی زناشویی و از منظر  زوجی  به نام های ژیل و لیزا به نمایش گذارده می شود . ژیل ( نویسنده ی رمانهای پلیسی) که در ظاهر امر بر…

ادامه مطلب

داستان آدینه (۲۸): «فارسی شکر است» اثر محمدعلی جمال‎زاده

داستان آدینه‎ی بیست و هشتم را به اثری از پدر داستان‎نویسی ایران، محمد علی جمال‎زاده، اختصاص دادیم، «فارسی شکر است» یکی از معروف‎ترین داستان‎های این نویسنده به حساب می‎آید که از کتاب «یکی بود یکی ‎نبود» انتخاب شده. اهمیت این داستان از آن روست که تقریبا اغلب ویژگی‎هایی که  این اثر جمال‎زاده به واسطه‎ی آن…

ادامه مطلب

تپانچه من سریع است! (سرگذشت ترجمه ادبیات پلیسی جنایی در ایران)

انتشار لیست صدتایی برترین کتابهای جنایی به انتخاب انجمن جنایی‎نویسان امریکا که در میان آنها شمار بسیاری به فارسی ترجمه شده‎اند،  تلنگری بود برای برای یادآوری خاطره نوستالژیک کتابهای پلیسی و جنایی که روزگاری در قطع جیبی در این دیار منتشر می‎شدند. به همین بهانه مروری کرده‎ایم بسیار گذرا به سابقه انتشار کتابهای جنایی و…

ادامه مطلب

آنجا که مرزهای قابل تصور سخن شکسته می شود!

در بیست سال گذشته و بیشتر، منتقدان و مورخان فرهنگی درباره‌ی اصطلاح «پست‌مدرنیسم» بحث کرده‌اند. بعضی آنها را صرفاً ادامه و بسط اندیشه‌های مدرنیستی می‌دانند و بعضی دیگر عقیده دارند که هنر پست‌مدرن با گسلی جدی از مدرنیسم کلاسیک جدا می‌شود؛ عده‌ای دیگر نیز ادبیات و فرهنگ گذشته را از منظر زمان حال و با…

ادامه مطلب

سخن گفتن از وجدان بشری

گونتر گراس، چهره‌ای‎ست با خلاقیت پی‌گیر ادبی که پس از نوشتن ده‌ها رمان، داستان، نمایشنامه و مقاله بی‌تردید بارزترین نویسنده آلمان به شمار می‌رود. او در میهن خود تنها نویسنده نیست، بلکه با مواضع سیاسی استوار و اصول اخلاقی بی شائبه‌اش یک تنه به قطب فرهنگی نیرومندی در جامعه بدل شده است. برخی عقیده دارند…

ادامه مطلب

نگاهی به چگونگی داستان نگاری «لیلا صادقی»

لیلا صادقی کتابی دارد به نام "داستان های بر عکس" که چند سالی از انتشار آن می گذرد، اما تلاش او برای ارائه ی کاری متفاوت پس از گذر این سالها نیز شایسته توجه می‎نماید. در روی جلد کتاب هم عنوان آن (داستان‎های بر عکس)، برعکس نوشته شده، امضایش هم برعکس است، داستان‎هایش، اما برعکس…

ادامه مطلب

مبانی مینی‌مالیسم و فلاش‌فیکشن

فرمالیسم و نقش آن در پیدایش مینی‌مالیسم: جریان فراگیر فرمالیسم روس در دوران اوج مکتب سورئالیسم  و غروب دادائیسم  پا به عرصه هنر گذاشت.  نظریه پردازان بزرگی  چون رومن‌یاکوبسن، بوریس آیخنباوم، ویکتور شکلوفکسی، حتا روایت شناسانی چون تسوتان تئودوروف وکلود بره مون که تأثیر شان تا به امروز باقی است، نقش اصلی را در  گسترش…

ادامه مطلب

داستان آدینه (۲۷): «چرا دریا توفانی شده بود» اثر صادق چوبک

«چرا دریا توفانی شده بود» یکی از بهترین داستان‎های کوتاه صادق چویک است که با وجود گذشت نیم قرن از نوشته شدن آن  هنوز خواندنی و جذاب به نظر می‎رسد و واجد نکات آموختنی بسیاری هم برای علاقمندان داستان‎نویسی ست، خاصه در روزگاری که بسیاری از داستانهای کوتاه فاقد عنصر تعلیق، گره‎افکنی و گره‎گشایی‎اند (بگذریم…

ادامه مطلب

وقت داستان نوشتن را صرف هیچ کار دیگری نمی کنم!

این گفتگویی دوستانه است با رضا امیرخانی، درباره حال و احوال این روزهایش، کارهای تازه‎ای که در دست دارد و کارهای تازه ای که از دیگران خوانده و یکسری حرفها در پیرامون هنر و ادبیات که فکر می کنم حاصل آن به‎خصوص برای علاقمندان این نویسنده خواندنی باشد.  در روزهای تعطیل نوروزی فرصتی دست داد…

ادامه مطلب

تبارشناسی ادبیات ایران (بخش پایانی): شعر در دوران مشروطه

این سومین و آخرین بخش از نوشته‎ای‎ست که به نوزایی ادبیات ایران در عصر مشروطه می‎پردازد، در دو بخش قبلی نویسنده به نقش مطبوعات و تاثیر آن بر ادبیات مشروطه و همچنین ویژگی‎های نثر نوین آن روزگار پرداخته بود؛ در این قسمت اما شعر در روزگار مشروطه مورد بررسی و توجه قرار گرفته است. ***…

ادامه مطلب

داستان آدینه (۲۶): «گدا» اثر غلامحسین ساعدی

غلامحسین ساعدی داستان کوتاه‎نویسی بود چیره‎دست، یکی از چهره‎های شاخص در میان نویسندگانی که آثار خود را در دهه سی و چهل و پنجاه نوشتند، و نسلی تکرار ناپذیر نیز به نظر می‎رسند، داستانهای کوتاهی که در سالهای دور و نزدیک بسیار خوانده شده و هنوز نیز خوانده می‎شوند. برای بیست ششمین داستان آدینه‎ی «مد…

ادامه مطلب